Yumurta dondurma, kadınların kariyer planlaması gibi nedenlerle çocuk sahibi olmayı ertelemeleri veya doğurganlık sorunları yaşamaları durumunda başvurdukları bir yöntemdir. Bu teknik, kadınların doğurganlık yaşını ileriye taşımalarına olanak tanır. Kadınlar, yumurta dondurma işlemi sayesinde ilerleyen yaşlarda bile sağlıklı gebelikler yaşayarak çocuk sahibi olabilirler. Ayrıca, erken yaşta menopoz, yumurtalıkların alınması veya kanser tedavisi gibi durumlarda da yumurta dondurma işlemi uygulanabilir. Kadınlar, sağlıklı oldukları dönemde yumurtalarını dondurarak, ilerleyen zamanlarda sağlıklı bir gebelikle çocuk sahibi olma şansını elde ederler.

Kadınların yumurta hücrelerinin dondurulması belirli kurallara göre gerçekleştirilir. Öncelikle, yumurta hücresinin M2 denilen döllenmeye hazır bir halde olması gerekmektedir. M2 hücresinde 23 kromozom bulunan ve "spindle" adı verilen bir çekirdek bulunur. Diğer 23 kromozom ise hücrenin dışındadır ve buna "polar body" denir.

Yumurta dondurma sırasında en önemli sorun, hücrenin içindeki sıvıdır. Vücuttaki en büyük hücre olan yumurta hücresinin önemli bir kısmı sudan oluşur. Dondurma sırasında içindeki sıvı buz kristallerine dönüşerek, hücrenin içindeki organeller ve çekirdek içeriğinin parçalanarak bozulmasına yol açar. Bu nedenle, dondurmadan önce yumurta hücresindeki sıvının alınması gerekir. Bu işlem, özel hazırlanan sıvılarla hücre zarar görmeden gerçekleştirilir. Yumurta hücresinin içine özel bir sıvı verilir. Bu sıvı, araçlarda kullanılan antifriz benzeri bir yapıda olup, hücreler için toksiktir. Bu sıvı donma sırasında suyun kristalleşmesini önleyerek camlaşmaya, yani vitrifikasyona neden olur.

Yavaş Dondurma (Slow Freezing): Bu yöntemde yumurta hücresi özel hazırlanan dondurma sıvılarında bekletilir ve bir cihaz yardımıyla yavaşça soğutularak dondurulur. Bu yöntemde genellikle -30 ile -35 dereceye kadar yavaş soğutulan yumurta hücreleri, -196 derecede olan sıvı azot içine daldırılır. Yavaş dondurma tekniği sperm ve embriyo dondurmada başarılı olsa da, yumurta dondurma işleminde aynı başarıyı sağlayamamıştır. Günümüzde en fazla kullanılan teknik vitrifikasyon tekniğidir.

Hızlı Dondurma (Camlaştırma / Vitrifikasyon): Bu teknik, embriyo ve sperm dondurma işlemlerinde başarılı bir şekilde kullanılmıştır. Günümüzde geliştirilen tekniklerle, yumurta dondurma işleminde de oldukça başarılı olduğu görülmektedir. Bu yöntemde yumurta hücresi oda sıcaklığından başlayarak -186 dereceye kadar hızlı bir şekilde soğutulur. Yeni tekniklerle, dondurma solüsyonlarıyla vitrifikasyon yöntemi yumurta dondurma işlemlerinde oldukça başarılıdır. Yumurta dondurma işlemini yapan klinikler farklı protokoller uygulasa da kullanılan teknik budur.

Çeşitli yöntemlerle kadınlar bazı ön hazırlıklara tabi tutulur. Yumurta gelişimi için önce ovulasyon indüksiyonu denilen ilaç tedavisi uygulanır. Bazen doğal olaylar takip edilir ve yumurta doğal şekilde elde edilir. İlaç tedavisiyle 10-15 günde yumurta toplanır. İlaçlar kadınlar tarafından evde kullanılır ve merkezde bir günde toplanır. Bu işlem sırasında kadına anestezi uygulanır. Yumurtalar vajinal yoldan kontrol edilerek toplanır. İnkübatör içinde dinlendirilen yumurtalar olgunluklarına göre ayrılarak dondurulur. En son sıvı azota daldırılarak soğutulur. Bu şekilde yumurtalar uzun süre bozulmadan saklanabilir. Ancak kadınların bu işlemlerden önce sigara, alkol, ilaç gibi yumurta kalitesini bozan etkenlerden uzak kalması gerekir.

Kadında yumurta hücresi üretildiği sürece, her zaman yumurta dondurma işlemi yapmak mümkündür. Ancak dondurulan yumurtalar, dondurma işleminin yapıldığı zamandaki kalitede olacaktır. Bu nedenle kadınlara 35 yaşından önce yumurta dondurma işlemi yapılması daha uygundur. Yani yumurtalar dondurulduğu zaman, kadının yaşıyla orantılı şekilde sağlıklı kalabilir. Bu sayede kadınlar ileri yaşlarında bile, dondurulan sağlıklı yumurtalarla sağlıklı bebek sahibi olabilir.